Đã có nhiều bàn luận về việc đội ngũ của ông Trump tìm đâu ra cái gọi là "tỷ lệ thuế đánh lên hàng Mỹ của mỗi quốc gia". Sau ít lâu thì ai cũng vỡ ra rằng nó không liên quan gì tới thuế đánh lên hàng Mỹ, mà chỉ là thâm hụt thương mại với Mỹ của nước đó. Việt Nam bị đánh thuế vào loại cao vì tỷ lệ thâm hụt thương mại giữa Việt Nam và Mỹ cao. Nhưng chỉ là cao nếu xét theo tỷ lệ thôi, chứ xét theo số lượng USD thì chả có bao nhiêu.
Nguyên nhân là vì Việt Nam là nơi sản xuất các mặt hàng may mặc cho rất nhiều công ty Mỹ. Các loại thủy sản, nông sản từ Việt Nam xuất sang Mỹ cũng rất nhiều, nhưng người Việt thì không mua nhiều hàng của Mỹ. Người Việt có mấy ai có thể mua xe hơi, hay mua mấy thứ hàng điện tử cao siêu, thuốc men "rắc rối" sản xuất tại Mỹ?
Hơn nữa, cái mà Mỹ "xuất khẩu" thường không ra khỏi nước Mỹ. Cụ thể là du học, du lịch, dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm, pháp lý cho các công ty muốn làm ăn với Mỹ, dịch vụ y tế hạng siêu sang, thậm chí là dịch vụ IVF.
Chính vì vậy nên Mỹ mới có nhiều tiền để mà mua sắm từ khắp mọi nơi.
Cả thế giới đều hoảng loạn trước quyết định áp thuế của ông Trump. Hiện tại, chưa có nước nào hành động cụ thể, chủ yếu là vì họ chưa biết là các mức thuế này thực sự có tác dụng hay không, cho đến ngày 9/4 tới đây.
Một loạt thuế nhập khẩu với hầu như tất cả các nước trên thế giới đã được ông Trump đưa ra chiều 2/4, sau khi thị trường chứng khoán đã đóng cửa. Tác động tới thị trường chứng khoán toàn cầu gần như ngay lập tức. Hôm nay chỉ số chứng khoán Dow Jones của Mỹ đã mất 4%. Trong đời tôi, chỉ có hai lần thị trường chứng khoán sụt giảm tệ hơn: Năm 2008, khi cuộc suy thoái kinh tế Great Recession bắt đầu và năm 2020, khi nước Mỹ đóng cửa cách ly vì Covid-19.
Nhưng ông Trump đã từng hoãn thuế mấy lần cho Canada và Mexico, cho nên cũng có thể là ông Trump sẽ tiếp tục hoãn lại. Ngoài ra, một số tài khoản trên mạng xã hội mà tôi cho là người của phe Cộng hòa chuyên đăng tin giả đã rêu rao rằng một số nước đã đưa mọi mức thuế đánh lên hàng Mỹ về 0.
Điều đó có nghĩa là ông Trump muốn các nước giảm thuế đánh lên hàng của Mỹ thì ông sẽ giảm thuế đánh lên hàng các nước đó.
Nói cách khác, những tuyên bố mang tính chất cà giật này chỉ là một công cụ để ông Trump thương lượng lại mức thuế áp lên hàng hóa của Mỹ xuất đi các nước.
Lời giải thích của những người đa nghi hơn là ông Trump đang cố gắng dìm thị trường chứng khoán xuống đáy để giao dịch tay trong. Những đòn thuế áp lên Canada và Mexico xem ra không đủ đô nên ông phải chơi lớn.
Cái bảng cầm trên tay của ông Trump khi tuyên bố loạt thuế này là minh chứng cho mong muốn gây sốc của ông Trump.
Đội ngũ của ông gây ngạc nhiên khi áp thuế cho quần đảo Heard and McDonalds. Đảo này không có người, ở gần Nam Băng Dương, chỉ có chim cánh cụt.
Đảo Jay Mayen thuộc Na Uy với "dân số" 18 người, vốn là các quân nhân chuyên việc quan sát khí tượng của Na Uy, cũng bị đưa vào danh sách áp thuế.
Điều này khiến người ta không khỏi nghi ngờ rằng ông Trump đã ra lệnh cho hạ cấp đưa ra khoảng 180 nước để áp thuế, và sau khi đã dùng hết các quốc gia có thực, các nhân viên cứ lôi đại đảo này núi nọ ra, chế tạo một con số và đưa ra cho ông Trump.
Năm 2016, ông Trump đắc cử trong sự ngạc nhiên của mọi người và cả bản thân ông. Khi đấy, các quan chức nhiều kinh nghiệm và có kiến thức thuộc phe Cộng hòa đã ra tay hợp tác giúp đỡ ông.
Kết quả là người bị sa thải, kẻ rơi cảnh tù tội, người bị săn đuổi như tiến sĩ Fauci, kẻ bị bỏ rơi, mất cả quyền bảo vệ bởi mật vụ. Đến cuối nhiệm kỳ một thì các quan chức kỳ cựu của đảng Cộng hòa đã lặn mất.
Những tuyên bố từ Nhà Trắng cũng cần phải được kiểm tra lại tính xác thực, và cứ vài hôm là các nhân vật thân cận bên cạnh ông Trump lại tạo ra được một vụ scandal mới.
Đã nhiều lần "quay xe", vì vậy rất có thể vài hôm nữa ông Trump sẽ lại thôi, quay ra bơm hơi kích cầu để nâng thị trường chứng khoán lên, rồi ông sẽ ngồi yên đánh golf, để cho người dân Mỹ "tự quản" là ổn.
Quan điểm của bạn thế nào về bài viết trên?
Khanh Huỳnh